moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Pomnik nieznanych bohaterów

„Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę” – taki napis widnieje na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Trumnę z ciałem bezimiennego polskiego obrońcy Lwowa złożono w grobowcu pod kolumnadą Pałacu Saskiego 2 listopada 1925 roku. Osiemdziesiąta dziewiąta rocznica zostanie dziś uczczona uroczystą zmianą warty.


W tym miejscu płonie wieczny znicz, a żołnierze Batalionu Reprezentacyjnego pełnią wartę honorową przez całą dobę. Odwiedziny Grobu Nieznanego Żołnierza to – zgodnie z protokołem dyplomatycznym – obowiązkowy punkt wizyty każdej zagranicznej delegacji.

Ochotnik w maciejówce

Prace nad pomnikiem-grobem oddającym hołd bezimiennym żołnierzom rozpoczęto w 1921 roku. Rozważano różne lokalizacje w Warszawie, m.in. niedaleko Cytadeli lub w Forcie Legionów. – Ostatecznie zapadła decyzja, aby umieścić grób pod kolumnadą Pałacu Saskiego, który był wówczas siedzibą Sztabu Generalnego Wojska Polskiego – mówi historyk Waldemar Strzałkowski. Opracowanie projektu powierzono rzeźbiarzowi Stanisławowi Ostrowskiemu.

Pobojowisko, z którego zostaną ekshumowane szczątki żołnierza, wybrał 4 kwietnia 1925 roku najmłodszy kawaler Orderu Virtuti Militari, ogniomistrz Józef Buczkowski. Los padł na Cmentarz Orląt Lwowskich.

29 października wydobyto tam z bezimiennych grobów trzy trumny: sierżanta, kaprala oraz młodego ochotnika w maciejówce. Jadwiga Zarugiewiczowa, matka innego poległego żołnierza, losowo wybrała trumnę ze szczątkami – tę z maciejówką. „Z pogruchotanych kości lewej nogi i czaszki wnosić należy, że żołnierz padł na polu bitwy”, podawała wówczas „Polska Zbrojna”.

Trumnę z prochami obrońcy Lwowa sprowadzono do Warszawy specjalnym pociągiem i 2 listopada złożono w grobowcu pod kolumnadą Pałacu Saskiego. Prezydent Stanisław Wojciechowski umieścił tam również akt erekcyjny mówiący o tym, że grób powstał, aby wyrazić cześć Narodu Polskiego dla tysięcy żołnierzy, którzy przelali krew z imieniem Polski na ustach.

Przy grobie zapłonął wieczny znicz, a pierwszą wartę zaciągnęli kombatanci powstania styczniowego. – W okresie międzywojennym przed grobem obowiązywał zwyczaj zdejmowania nakrycia głowy, a żołnierze przechodząc obok niego, salutowali – mówi Waldemar Strzałkowski.

Kobieca warta

Grób przetrwał II wojnę. Choć pod koniec grudnia 1944 roku niemieckie oddziały wysadziły w powietrze Pałac Saski, to fragment arkad z grobowcem ocalał. Po wejściu do Warszawy 17 stycznia 1945 roku, polscy żołnierze rozpalili przy nim ognisko zamiast znicza. Pierwszą wartę zaciągnęły kobiety z 1 Samodzielnego Batalionu im. Emilii Plater.


Po wojnie odbudowano grób odnawiając trzy środkowe arkady kolumnady i odsłonięto go ponownie 9 maja 1946 roku. Jednocześnie został wprowadzony całodobowy posterunek honorowy.

Po 1989 roku na filarach grobu umieszczono kopie czterech tablic z 1925 roku i odsłonięto 14 nowych płyt upamiętniających 180 najważniejszych bitew z historii Polski. Złożono tu też ziemię z mogił katyńskich.

– Grób Nieznanego Żołnierza to symboliczny hołd dla anonimowych polskich żołnierzy, którzy poświęcili życie w walkach za ojczyznę – mówi ppłk Joanna Klejszmit-Bodziuch, rzecznik prasowy Dowództwa Garnizonu Warszawa, które opiekuje się grobem.

Z okazji rocznicy odsłonięcia grobu 2 listopada w południe dowództwo zaprasza warszawiaków na uroczysty apel i zmianę posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza.

Idea oddania hołdu bezimiennym żołnierzom zrodziła się po I wojnie we Francji. Jednak pierwszy taki symboliczny grób powstał 11 listopada 1920 roku w londyńskim Opactwie Westminsterskim. Natomiast w Paryżu pod Łukiem Triumfalnym trumnę ze szczątkami nieznanego żołnierza spod Verdun złożono 28 stycznia 1921 roku.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: arch. PZ

dodaj komentarz

komentarze


Strażnicy polskiego nieba
 
Policjanci w koszarach WOT
Prawo dla kluczowych inwestycji obronnych
11 lipca narodowym dniem pamięci o ofiarach rzezi wołyńskiej
Zbrodnia we wsi, której już nie ma
„Różycki” zwodowany
Dwa tygodnie „rozgryzania” Homara-K
Kadeci z NATO i z Korei szkolili się w Karkonoszach
The Power of Infrastructure
Strategia odstraszania. Czy zadziała?
Prezydent na wschodniej granicy
„Swift Response ‘25”, czyli lekka piechota w ciężkim terenie
Ratownik w akcji
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Kolejne czołgi K2 dla naszej armii
Wypadek Rosomaka
Drukowanie dronów
Pancerny kot w polskim wojsku
Cybermiasteczko na Festiwalu Open’er
Miliardowe wsparcie dla PGZ
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
BWP-1 – historia na dekady
USA przyłączyły się do ataku Izraela na Iran
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Podejrzane manewry na Bałtyku
Inwestycja w żołnierzy
Dzieci wojny
Bezpieczniejsza Europa
Planowano zamach na Zełenskiego
Ewakuacja Polaków z Izraela
Szczyt w Hadze zakończony, co dalej?
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Historyczne zwycięstwo ukraińskiego F-16
Wyższe stawki dla niezawodowych
Świat F-35
Żołnierze z 10 Brygady Kawalerii Pancernej powalczą w IV lidze
Rodzinne ćwiczenia z wojskiem
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Nawrocki przedstawia kierownictwo BBN-u
Pestki, waafki, mewki – kobiety w Polskich Siłach Zbrojnych
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Nowe zasady fotografowania obiektów wojskowych
Pułk Reprezentacyjny rekrutuje. Kto może dołączyć?
Flyer, zdobywca przestworzy
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
Czarna Pantera celuje
Musimy być szybsi niż zagrożenie
Podróż w ciemność
Pociski do FA-50 i nowe Rosomaki
Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o obronie ojczyzny. Teraz czas na Senat
Armia pomoże służbom na zachodniej granicy
Żołnierze WOT-u szkolili się w Słowenii
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Śmierć gorsza niż wszystkie
Pierwsze oficerskie gwiazdki
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Pracowity pobyt w kosmosie
Policja ze wsparciem wojskowego Bayraktara
Szczyt NATO nie tylko o wydatkach na obronność
Broń przeciwko wrogim satelitom
Święto sportów walki w Warendorfie
Odbudowa obrony cywilnej kraju
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
Kajakami po medale

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO