Fiński kwartet

Wprowadzenie do służby nowych korwet zwiększy możliwości marynarki wojennej Finlandii do działań poza wodami przybrzeżnymi.

Dowództwo Logistyki Fińskich Sił Obrony (Puolustusvoimien logistiikkalaitos) podpisało 14 września 2016 roku list intencyjny z firmą Rauma Marine Constructions w sprawie budowy czterech okrętów wojennych zdolnych do działań w warunkach lodowych. Tym samym została uruchomiona kolejna faza programu „Laivue 2020”, który przewiduje wyposażenie fińskiej marynarki wojennej w latach 2019–2024 w wielozadaniowe korwety, mające zastąpić obecnie używane małe okręty rakietowe i stawiacze min. Formalną zgodę na rozpoczęcie programu wydał we wrześniu 2015 roku minister obrony Jussi Niinistö.

Jednostki wielofunkcyjne

Oprócz Rauma Marine Constructions w mieście Rauma były brane pod uwagę jeszcze dwie inne stocznie fińskie, które mają zdolności do budowy tej wielkości jednostek pływających – Artech Helsinki i Meyer Turku. Atutem firmy z Raumy było z pewnością to, że już w 2015 roku zawarła porozumienie w sprawie współpracy przy realizacji programu z Patrią. Słabością zaś Artech Helsinki był rosyjski właściciel. Przy czym stocznia będzie odpowiadać tylko za samą budowę, a pracami projektowymi mają się zajmować siły zbrojne.

W internecie pojawiły się wersje graficzne nowych fińskich okrętów, z których można wnioskować o pewnych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Jednym z nich są dwa maszty. Przedni, większy, ma kształt ściętej piramidy i jest zintegrowany z czterema panelami antenowymi radaru stałego. Według publikacji w serwisie Corporal Frisk, na szczycie jest widoczna prawdopodobnie antena systemu wsparcia walki elektronicznej. Kolejne anteny znajdują się na tylnym maszcie. Serwis zasugerował, że taka dwumasztowa konfiguracja jest bardzo podobna do rozwiązań zastosowanych w projektach MEKO – niemieckiego holdingu stoczniowego ThyssenKrupp Marine Systems GmbH, np. oferowanego przed laty Australii MEKO-D.

Niektóre publikacje określają przyszłe fińskie okręty jako duże patrolowce (offshore patrol vessel), ale jest to błędem ze względu na przewidywane ich uzbrojenie, które raczej odpowiada standardowi korwety. Według Corporal Frisk, ulokowana na dziobie wieża przypomina tę Mk45 Mod. 4 firmy BAE Systems uzbrojoną w armatę kalibru 127/62 mm, ale w rzeczywistości, ze względu na rozmiary, na fińskich jednostkach prawdopodobnie będzie zamontowana mniejsza armata, 76-milimetrowa. Za wieżą, na grafice jest widoczny moduł z pionowymi wyrzutniami rakiet. Na szczycie nadbudówki zaś, pomiędzy masztami można dostrzec dwie poczwórne wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych. Nie widać natomiast na grafikach artyleryjskiego zestawu obrony bezpośredniej.

Nie ma żadnych konkretnych informacji o napędzie fińskich korwet, ale materiał z Corporal Frisk sugeruje, że będą miały dwa okrętowe wały napędowe, każdy z pojedynczą śrubą. Nie określono też ich ostatecznych wymiarów i wyporności. Ta ostatnia, według serwisu IHS Jane’s, ma wynosić około 2500 t. Z udostępnionych przez ministerstwo obrony Finlandii wizji graficznych można stwierdzić, że fińskie jednostki będą miały na rufie lądowisko i hangar. Przy czym ich rozmiary wskazują, że będą mogły operować z nich tylko lekkie śmigłowce lub bezzałogowe statki powietrzne.

Cztery za sześć

Finowie doszli do wniosku, że lepiej zbudować nowe okręty, niż przedłużać użytkowanie starych. Ich wprowadzenie do służby pozwoli na utrzymanie na odpowiednim poziomie zdolności bojowych fińskich sił morskich. Zgodnie z przyjętym przez resort obrony harmonogramem fazę planistyczną programu „Laivue 2020” zaplanowano na lata 2015–2018. 18 grudnia 2015 roku resort obrony wystosował do potencjalnych dostawców, 80 firm krajowych i zagranicznych, prośbę o informacje i dał im trzy miesiące na ich udzielenie. Na przełomie lat 2016 i 2017 ma być wystosowane zapytanie ofertowe. Kontrakt prawdopodobnie będzie podpisany na początku 2019 roku i natychmiast ma ruszyć budowa pierwszej jednostki. Ostatnia powinna być gotowa w 2024 roku. Finowie planują, że korwety będą im służyły przez co najmniej 35 lat. Cztery nowe jednostki mają zastąpić do 2025 roku sześć obecnie użytkowanych okrętów wojennych fińskiej marynarki.

Cztery z nich to małe okręty rakietowe typu Rauma, zbudowane w latach 1990–1992 przez stocznie Hollming i Finnyards. Pierwszy, „Rauma”, wszedł do służby 18 października 1990 roku, a ostatni, „Naantali”, 23 czerwca 1992 roku.

Okręty typu Rauma mają 48,5 m długości, 8 m szerokości, zanurzenie 1,5 m, a wyporność 240 t. Napęd tworzą dwa silniki wysokoprężne MTU 16V 538 TB93 i dwa pędniki strugowodne Riva Calzoni IRC 115, które zapewniają prędkość do 30 w. Podstawową bronią jest sześć przeciw-okrętowych pocisków RBS-15 (lokalne oznaczenie MTO85M) o zasięgu do 200 km. Poza tym fińskie okręty dysponują armatą Boforsa L/70 kalibru 40 mm, dwoma moździerzami Saab Elma ASW-600 do zwalczania okrętów podwodnych i dwoma wielkokalibrowymi karabinami maszynowymi NSW kalibru 12,7 mm. Jednostki wyposażono też w zrzutnie min. Część publikacji podaje, że mają również wyrzutnię pocisków przeciwlotniczych Mistral.

Pozostałe dwa okręty zastąpione przez korwety to dwa stawiacze min typu Hämeenmaa, które weszły do służby w 1992 roku. Trzeci stawiacz min, typu Pohjanmaa, z lat siedemdziesiątych XX wieku, wycofano z linii w 2013 roku.

Długość okrętu typu Hämeenmaa wynosi 77,8 m, szerokość 11,5 m, a zanurzenie 3 m. Fińska jednostka ma 1450 t wyporności. Jej napęd składa się z dwóch silników Diesla Wärtsilä Vasa 16V22, które napędzają dwie śruby i zapewniają mu prędkość do 20 w. Okręt wyposażono w cztery zrzutnie min morskich, których może zabrać, według różnych publikacji, od 120 do 150. Poza tym stawiacz min jest uzbrojony w armatę Bofors L/70 SAK Mk1 kalibru 57 mm, pionową wyrzutnię pocisków przeciwlotniczych Umkhonto-IR z ośmioma celami, dwie wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-1200 i dwie zrzutnie ładunków głębinowych. Uzupełnieniem okrętowego arsenału są dwa granatniki automatyczne kalibru 40 mm i tyleż samo karabinów maszynowych kalibru 12,7 mm.

Wprowadzenie do służby nowych korwet zwiększy możliwości marynarki wojennej Finlandii do działań poza wodami przybrzeżnymi. Finowie będą mieli jeszcze cztery małe okręty rakietowe typu Hamina, które weszły do służby w latach 1998–2006.       

Tadeusz Wróbel

autor zdjęć: MO Finlandii





Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO