Gen. Stanisław Maczek to główny bohater multimedialnej, plenerowej ekspozycji przygotowanej przez Muzeum Historii Polski we współpracy z Muzeum Generała Maczka w Bredzie. Zwiedzający zobaczą na niej ponad tysiąc zdjęć i nagrań, często unikatowych. Wystawę można zwiedzać w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu do 28 października.
– Chcieliśmy pokazać dzieje 1 Dywizji Pancernej przez pryzmat losów i osobistych przeżyć jej żołnierzy oraz dowódcy, którym był gen. Stanisław Maczek – mówi Wojciech Kalwat, kurator wystawy „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze”. Ekspozycja została przygotowana w trzech językach – polskim, angielskim i niderlandzkim. Jest prezentowana w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu.
Zwiedzający poznają etapy kariery wojskowej Stanisława Maczka począwszy od kluczowych wydarzeń sprzed I wojny światowej, przez kampanię wrześniową 1939 roku, ewakuację przez Węgry i Francję na Wyspy Brytyjskie, aż po lądowanie aliantów w Normandii i serię zwycięskich bitew z 1944 roku, podczas których dywizja gen. Maczka wyzwalała kolejne miejscowości we Francji, Belgii i Holandii.
Organizatorzy wystawy wpletli w opowieść o generale wspomnienia żołnierzy 1 Dywizji Pancernej, są także nagrania głosu gen. Maczka. Z ich relacji można się dowiedzieć, na przykład, jak przebiegały walki, a także jak wyglądało życie codzienne na froncie. – Zwiedzający zobaczą zdjęcia koziego zaprzęgu albo przeczytają o brzemiennych w skutki romansach żołnierzy w holenderskich miejscowościach wyzwalanych przez Polaków – mówi kurator wystawy.
Na ekspozycji zaprezentowano prawie tysiąc fotografii i ponad godzinę materiałów filmowych. Zdjęcia pochodzą m.in. z Muzeum Generała Maczka w Bredzie w Holandii, Domu Spotkań z Historią, Narodowego Archiwum Cyfrowego, a także z archiwów rodzin maczkowców i rodziny gen. Maczka. – Dzięki temu możemy pokazać wiele niepublikowanych dotąd fotografii i dokumentów, m.in. paszport, z którym generał jechał po kampanii wrześniowej z Węgier do Francji, wystawiony na nazwisko Tłumaczek – podkreśla Kalwat. Nagrania filmowe pochodzą z kronik 1 Dywizji oraz archiwów miast, które zostały wyzwolone przez tę jednostkę.
Wystawa „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze” na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, wrzesień 2019 r.
Wcześniej wystawa była prezentowana w Warszawie, Bredzie oraz w Żaganiu, gdzie stacjonuje 11 Dywizja Kawalerii Pancernej, która dziedziczy tradycje 1 Dywizji Pancernej. – W przyszłym roku planujemy zorganizowanie wystawy w kolejnych miejscach, na razie jednak z powodu epidemii koronawirusa nie jesteśmy w stanie podać, gdzie to będzie – tłumaczy kurator.
Multimedialna wystawa plenerowa czynna jest całą dobę w pawilonie na placu przed Centrum Historii Zajezdnia, a wstęp na nią jest wolny. We Wrocławiu ekspozycja będzie dostępna do 28 października. Kto nie zdąży, może obejrzeć internetową wersję na platformie Google Arts & Culture. Organizatorem wystawy jest MHP, a jej partnerami: Muzeum Generała Maczka w Bredzie, Gmina Breda, Ambasada Królestwa Niderlandów w Warszawie, Dom Spotkań z Historią i Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Wystawa stanowi część szerszego projektu – finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – poświęconego gen. Maczkowi. W ramach projektu zostały nakręcone dwa filmy: dokumentalny „Niepokonany. Opowieść o generale Stanisławie Maczku” w reżyserii Rafała Geremka oraz „Marian na wojnie”, inspirowany rysunkami Mariana Walentynowicza, korespondenta wojennego przy 1 DPanc., który zdobył sławę jako twórca Koziołka Matołka.
Animacja opowiadająca o wojennych losach generała otrzymała I nagrodę na tegorocznym festiwalu filmowym w Zamościu. Filmy można obejrzeć na stronie MHP na YouTubie. Wrocławskie MHP wsparło także utworzone w Bredzie Muzeum Generała Maczka, przygotowując część ekspozycji. – Stworzyliśmy multimedialną ścianę, dzięki której można prześledzić losy kilku żołnierzy gen. Maczka – dodaje Wojciech Kalwat.
autor zdjęć: Mariusz Bodnar, Karolina Wichowska/ MHP
komentarze