moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

76 lat od rozpoczęcia bitwy nad Bzurą

9 września 1939 roku polska armia z zaskoczenia zaatakowała niemieckie oddziały pancerne maszerujące na Warszawę. Bitwa nad Bzurą trwała do 18 września i była największym starciem podczas wojny obronnej. Choć polskie wojska zostały pokonane, atak zaangażował duże siły niemieckie i opóźnił kapitulację stolicy.

Zdjęcia z rekonstrukcji bitwy nad Bzurą z 2009 roku. Fot. Paweł Olszak / www.dobroni.pl


– Bitwa nad Bzurą była jedynym starciem we wrześniu 1939 roku, w którym Polacy narzucili czas i miejsce walki. Ale też jedyną operacją zaczepną polskiej armii na tak dużą skalę – mówi Andrzej Janiszewski z Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie.

Polski atak

8 września 1939 roku polskie armie „Poznań” i „Pomorze” cofając się przed Niemcami dotarły pod Kutno. Dowodzący nimi gen. dyw. Tadeusz Kutrzeba wystąpił do naczelnego dowództwa z propozycją uderzenia na tyły maszerującej na Warszawę 8 Armii gen. Johannesa Blaskowitza. Manewr ten miał opóźnić natarcie nieprzyjaciela i zapewnić Polakom swobodny marsz w kierunku stolicy.

Po uzyskaniu zgody Sztabu Generalnego 9 września grupa operacyjna pod dowództwem gen. bryg. Edmunda Knolla-Kownackiego zaatakowała niemiecką dywizję piechoty. Rozpoczęła się blisko dwutygodniowa bitwa nad Bzurą, która toczyła się na terenach od Łęczycy po Warszawę. W walkach starło się przeszło 650 tysięcy żołnierzy, z czego około 225 tysięcy po stronie polskiej.

– Nasze natarcie zaskoczyło Niemców i przez pierwsze kilka dni walk polskie jednostki zdobywały kolejne miasta: Łęczycę, Ozorków, Uniejów, Walewice – wylicza Janiszewski. Na pomoc zagrożonym oddziałom dowództwo Wehrmachtu skierowało 10 Armię gen. Waltera von Reichenau i lotnictwo z 1 i 4 Floty Powietrznej.


W pancernym kotle

Sytuacja zmieniła się 13 września, kiedy oddziały armii „Pomorze" na czele z gen. dyw. Władysławem Bortnowskim uderzyły na Łowicz. Polskie wojska sforsowały Bzurę i toczyły walki o miasto.

Jednak w połowie dnia gen. Bortnowski otrzymał wiadomość, że spod Warszawy maszeruje w jego kierunku niemiecka 4 Dywizja Pancerna. Obawiając się okrążenia, dał rozkaz odwrotu za Bzurę. Polacy stracili przez to inicjatywę w bitwie i Niemcy wspierani przez ponad 300 samolotów Luftwaffe zaczęli okrążać nasze oddziały.

W nocy z 16 na 17 września Polacy podjęli próbę wyrwania się z niemieckiego kotła, jednak tylko około 50 tysiącom żołnierzy udało się przebić do Warszawy. Uczestniczyli potem w ostatniej fazie obrony miasta.

Pozostałe siły polskie biły się w okrążeniu jeszczedwa dni – bombardowane i ostrzeliwane przez wroga. Po wyczerpaniu amunicji i żywności 18 września Polacy zaprzestali walki.


Nad Bzurą poległo około 20 tysięcy polskich żołnierzy, wśród nich trzech generałów: Franciszek Wład, dowódca 14 Dywizji Piechoty, Stanisław Grzmot-Skotnicki, dowodzący Grupą Operacyjną Kawalerii oraz Mikołaj Bołtuć, dowódca Grupy Operacyjnej „Wschód”. Do niewoli dostało się 150 tysięcy Polaków. Straty niemieckie to około 10 tysięcy poległych.

Jak podkreśla Janiszewski, choć bitwa nad Bzurą była przegrana, miała duże znaczenie taktyczne. – Zaangażowała na dłuższy czas siły niemieckie, dzięki czemu umożliwiła lepsze przygotowanie obrony Warszawy, a to opóźniło kapitulację miasta – mówi historyk.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Paweł Olszak / www.dobroni.pl

dodaj komentarz

komentarze


Koniec pewnej epoki
Wyzwaniem – czas
W crossie w Lublińcu powtórka sprzed roku
Para ratowników i pies w kopalni złota
Medycyna na trudne czasy
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
15 lat pomocy i pamięci
Żołnierze testują nowoczesne drony. To polska robota
Rozkaz: zatankować kompanię Abramsów
Baltexpo ‘25 wystartowały
Speczespół wybierze „Orkę”
W obronie gazoportu
Brytyjczycy na wschodniej straży
Wkrótce rusza pilotaż powszechnych szkoleń obronnych
Natowska sieć rurociągów obejmie Polskę
Rekompensaty na nowych zasadach
Apache i Chinook a sprawa polska
Drony w natarciu
Komandosi szkolą cywilnych medyków
Pokój na Bliskim Wschodzie? Podpisano kluczowe porozumienie
Świadczenia mieszkaniowe w górę
Jednym głosem w sprawie obronności
Wioślarze mistrzami świata, a pięcioboiści znów na podium
Rozwijanie śmigłowcowych zdolności
Maratońskie święto w Warszawie
Żandarmeria skontroluje także cywilów
AWL zainaugurowała rok akademicki 2025/26
Jak skutecznie szkolić polskie wojsko?
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Umowa na rakiety do F-35 jeszcze w tym roku
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Kawaleria pancerna spod znaku 11
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Sk@rp do ochrony wybrzeża
Ustawa schronowa – nowe obowiązki dla deweloperów
Medale pięcioboistów Wojska Polskiego
Cios w plecy
Koniec dzieciństwa
Logistycy świętują
Pływali jak morscy komandosi
Wyspa komandosów i walka z morskim żywiołem
Władze USA zapowiadają poważne zmiany w amerykańskiej armii
Od doświadczeń z wojny do pokolenia Z
Kircholm 1605
Żołnierz na urlopie i umowie zlecenie?
Abolicja dla ochotników
Nowe horyzonty medyków
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
RAF nad Polską. Cel: patrolować i odstraszać
Bataliony Chłopskie – bojowe szeregi polskiej wsi
Europa ma być zdolna do obrony
Polski „Wiking” dla Danii
Przedwczesny triumf
Kraków – strategiczne centrum wojskowej medycyny
Historia jest po to, by z niej czerpać
Polsko-unijne rozmowy o „murze dronowym”
W poszukiwaniu majora Serafina
Wojsko podzieli się Merkurym 2.0
Terytorialsi dłużej będą wspierać Straż Graniczną
Owad z drukarki
Terytorialsi ćwiczyli taktykę i walkę z pożarem
Trwa dobra passa reprezentantów Wojska Polskiego
Norwegowie zaczynają szkolenia Ukraińców w Polsce
Lubuscy pancerniacy sforsują Odrę
Unia chce zbudować „mur dronowy"
Strategiczna inwestycja w Bumarze-Łabędy
„Road Runner” w Libanie
Na Baltexpo o bezpiecznym morzu

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO