moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Bojowy debiut F-35

22 maja dowódca Izraelskich Sił Powietrznych gen. Amikam Norkin poinformował, że izraelskie F-35, jako pierwsze tego typu maszyny na świecie, zostały użyte w działaniach bojowych. Nie sprecyzował wprawdzie w jakiego rodzaju misji, ani też w jakim charakterze, potwierdził jednak, że myśliwców F-35I Adir (Potężny), bo taką nazwę noszą one w Izraelu, użyto już dwukrotnie i na dwóch różnych teatrach działań.

Informacja o użyciu w działaniach bojowych F-35 została upubliczniona podczas odbywającej się w mieście Herclijja trzydniowej konferencji upamiętniającej 70 rocznicę powstania Izraelskich Sił Powietrznych. Wzięli w niej udział dowódcy i przedstawiciele lotnictw ponad dwudziestu państw. Była to więc doskonała okazja do pochwalenia się możliwościami myśliwca, który oprócz właściwości „stealth”, ma też niezwykle zaawansowane rozwiązania w zakresie awioniki, które sprawiają, że maszyny mogą być wykorzystywane jako platforma rozpoznania i dowodzenia dla samolotów IV generacji, które z kolei dzięki temu nie muszą używać własnych sensorów pokładowych. Pełna sieciocentryczność, zdolność do transmisji danych w czasie rzeczywistym, zarówno do innych samolotów, jak i systemów naziemnych, to cechy, które sprawiają, że F-35 określany jest przez izraelskich wojskowych mianem game-changera – konstrukcji, która zmieni zasady walki. W konferencji w Herclijji brała udział także Marillyn Hewson, dyrektor generalny koncernu Lockheed Martin, która podkreśliła, że technologia C4I (Command, Control, Communications, Computers, Intelligence), zastosowana na płatowcu ma kluczowe znaczenie np. do zwalczania zagrożenia rakietowego ze strony Hezbollahu, umożliwia ona bowiem natychmiastową identyfikację i określenie kolejności zwalczania poszczególnych celów.

Gen. Norkin nie powiedział kiedy ani gdzie użyto nowych myśliwców, które wstępną gotowość operacyjną uzyskały w grudniu ubiegłego roku. Generał zaprezentował jednak podczas konferencji m.in. zdjęcie F-35 nad Bejrutem. Stwierdził też, że latają one „nad całym regionem Bliskiego Wschodu”. Warto tu wspomnieć, że według ujawnionych w marcu informacji kuwejckiego dziennika Al-Jarida para izraelskich Adirów miała przelecieć nad Syrią i Irakiem, by wejść w przestrzeń powietrzną Iranu, „odwiedzając” przy tym okolice Isfahanu, Szirazu oraz Bandar Abbas. Lot, jeśli faktycznie miał miejsce, stanowił test dla irańskiego systemu obrony powietrznej i bez wątpienia był związany z wprowadzeniem do służby rosyjskich zestawów obrony powietrznej S-300. W prasie pojawiają się także spekulacje, że F-35 mogą pojawiać się nawet nad Sudanem, co ma oczywiście związek z wiodącymi przez ten kraj szlakami dostaw broni dla palestyńskiego Hamasu. Jeśli tak, to termin „Bliski Wschód” został potraktowany przez gen. Norkina bardzo szeroko.

Norkin zapewnił, że F-35 nie brały udziału w ostatnim ataku na cele irańskie w Syrii, który został przeprowadzony w nocy z 9 na 10 maja. Wcześniej, po zestrzeleniu w lutym nad Syrią myśliwca F-16, pojawiały się głosy krytyki, że do penetracji systemu obrony powietrznej nie są używane najnowsze maszyny o właściwościach „stealth”. Wedle doniesień dziennika Haaretz jedną z bojowych misji Adirów mogły być działania rozpoznawcze w trakcie operacji zniszczenia tuneli zaopatrzeniowych Hamasu w Strefie Gazy, inne media spekulują także, że jednak mogły one brać udział w lutowych atakach na Syrię.

Izrael posiada dziewięć myśliwców F-35I Adir, które służą w stacjonującej w bazie Nevatim na Pustyni Negew 140 eskadrze Złotych Orłów. Do roku 2024 ma być ich łącznie pięćdziesiąt, co pozwoli na pełne ukompletowane dwóch eskadr. W Jerozolimie brana jest także pod uwagę możliwość zakupu dodatkowych dwudziestu pięciu, a być może i pięćdziesięciu maszyn, jednak głównie z uwagi na cenę (wartość kontraktu to 7,2 mld USD) znajduje ona przeciwników wśród części polityków. Rozważano także celowość ewentualnego pozyskania maszyn w wersji „B”, tj. skróconego startu i lądowania, te bowiem mogłyby działać z prowizorycznych lub też zniszczonych lotnisk, z czym w wypadku zaistnienia regularnego konfliktu zbrojnego musi liczyć się Izrael. O tym ile myśliwców i w jakiej wersji kupi ostatecznie Izrael zdecyduje w głównej mierze to, na jaki model lotnictwa się zdecyduje. Utrzymanie w linii wyłącznie maszyn V generacji jest dziś niemożliwe z ekonomicznego punktu widzenia (Izrael posiada flotę przeszło 400 myśliwców), ale byłoby również bezcelowe z czysto militarnej perspektywy. Połączenie i wykorzystanie możliwości myśliwców V oraz IV, IV+ generacji wydaje się dziś najlepszym modelem dla sił powietrznych, zresztą nie tylko izraelskich.

Jako ciekawostkę warto powiedzieć, że F-35 nie jest pierwszym amerykańskim myśliwcem, którego debiut bojowy miał miejsce w Izraelu, wcześniej miało to miejsce już dwukrotnie – w 1979 izraelski F-15 zestrzelił syryjskiego MiG-a-21, dwa lata później zaś F-16 strącił syryjski śmigłowiec Mi-8.

Rafał Ciastoń , ekspert Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego ds. stosunków międzynarodowych, technologii militarnych i konfliktów zbrojnych

dodaj komentarz

komentarze


Metoda małych kroków
 
SOR w Legionowie
Pod skrzydłami Kormoranów
Sprawa katyńska à la española
Operacja „Synteza”, czyli bomby nad Policami
NATO na północnym szlaku
Trotyl z Bydgoszczy w amerykańskich bombach
Przełajowcy z Czarnej Dywizji najlepsi w crossie
Gunner, nie runner
Kadisz za bohaterów
Wojna w świętym mieście, część druga
Znamy zwycięzców „EkstraKLASY Wojskowej”
25 lat w NATO – serwis specjalny
Tragiczne zdarzenie na służbie
NATO on Northern Track
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Polsko-australijskie rozmowy o bezpieczeństwie
Weterani w Polsce, weterani na świecie
W Brukseli o wsparciu dla Ukrainy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wypadek na szkoleniu wojsk specjalnych
Wiceszef MON-u: w resorcie dochodziło do nieprawidłowości
Zmiany w dodatkach stażowych
Kosiniak-Kamysz o zakupach koreańskiego uzbrojenia
Priorytety polityki zagranicznej Polski w 2024 roku
Systemy obrony powietrznej dla Ukrainy
Polscy żołnierze stacjonujący w Libanie są bezpieczni
Lekkoatleci udanie zainaugurowali sezon
Pytania o europejską tarczę
Żołnierze ewakuują Polaków rannych w Gruzji
Wojna w świętym mieście, epilog
Czerwone maki: Monte Cassino na dużym ekranie
NATO zwiększy pomoc dla Ukrainy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Pilecki ucieka z Auschwitz
Od maja znów można trenować z wojskiem!
Aleksandra Mirosław – znów była najszybsza!
Kolejne FlyEye dla wojska
Więcej koreańskich wyrzutni dla wojska
Na straży wschodniej flanki NATO
Więcej pieniędzy dla żołnierzy TSW
W Italii, za wolność waszą i naszą
Rekordziści z WAT
Zachować właściwą kolejność działań
Szybki marsz, trudny odwrót
Ameryka daje wsparcie
Strategiczna rywalizacja. Związek Sowiecki/ Rosja a NATO
Morze Czarne pod rakietowym parasolem
Sandhurst: końcowe odliczanie
Ukraińscy żołnierze w ferworze nauki
Wojskowy bój o medale w czterech dyscyplinach
Posłowie dyskutowali o WOT
Puchar księżniczki Zofii dla żeglarza CWZS-u
Wojna w świętym mieście, część trzecia
W obronie wschodniej flanki NATO
Active shooter, czyli warsztaty w WCKMed
Donald Tusk: Więcej akcji a mniej słów w sprawie bezpieczeństwa Europy
Morska Jednostka Rakietowa w Rumunii
Wytropić zagrożenie
Ta broń przebija obronę przeciwlotniczą
Jakie wyzwania czekają wojskową służbę zdrowia?
Polak kandydatem na stanowisko szefa Komitetu Wojskowego UE
Święto stołecznego garnizonu

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO