Rozpad samolotu na kilkadziesiąt tysięcy części i brak krateru po uderzeniu w miękki grunt – to jedne z dowodów na eksplozję maszyny w powietrzu, które przedstawiła dziś Podkomisja ds. Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego. – Raport składa się wyłącznie z faktów. I na faktach będziemy pracować do czasu wydania ostatecznego raportu – mówił Antoni Macierewicz, przewodniczący podkomisji.
Prezentacja „Raportu technicznego. Fakty, które przesądziły o katastrofie samolotu Tu-154M nr 101 zaistniałego dnia 10 kwietnia 2010 roku w rejonie lotniska Smoleńsk Północny” miała miejsce dziś w siedzibie Departamentu Wojskowych Spraw Zagranicznych Ministerstwa Obrony Narodowej. – Prezentujemy państwu raport techniczny, obejmujący okres badania od lutego 2016 roku do dnia dzisiejszego. Ten dokument nie zawiera interpretacji politycznych, sugestii, nie dotyczy wskazywania winnych i odpowiedzialnych. Koncentruje się krok po kroku wyłącznie na kwestiach technicznych przyczyn tragedii i śmierci polskiej elity narodowej, która poległa pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 – mówił Antoni Macierewicz, przewodniczący podkomisji.
Były minister obrony podkreślał, że podkomisja smoleńska podejmowała wiele wysiłków, aby odzyskać wrak Tu-154M albo zbadać go na miejscu, ale nie uzyskała w tej sprawie odpowiedzi ze strony Rosji. Mimo jednak braku dostępu do wraku maszyny, miejsca zdarzenia czy oryginałów czarnych skrzynek, podkomisja zgromadziła wiele innych dowodów. – To dziesiątki tysięcy zdjęć i filmów, przeprowadzane symulacje i badania na bliźniaczym samolocie Tu-154M o numerze bocznym 102 oraz sto kilkadziesiąt relacji bezpośrednich świadków wydarzeń – mówił były szef MON. Podkomisja wspólnie z instytucjami eksperckimi przeprowadziła też setki badań i eksperymentów naukowych, w tym m.in. rekonstrukcję cyfrową Tu-154M, umożliwiającą uzyskanie rzeczywistego modelu cyfrowego z zachowaniem właściwych fizycznych elementów samolotu.
Co najmniej dwie eksplozje
W pierwszej części raportu zostały zebrane wszystkie istotne fakty, okoliczności i dowody katastrofy, które są analizowane przed wydaniem ostatecznych wniosków. Podkomisja wskazuje głównie te dowody, które nie zostały wzięte pod uwagę w raporcie końcowym Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Polskiego, a które mają uzasadniać na przykład, że nie doszło do błędu pilota.
W raporcie czytamy m.in., że samolot Tu-154M uległ destrukcji w powietrzu w wyniku eksplozji oraz że nad ziemią nastąpiła eksplozja w kadłubie samolotu i całkowita awaria zasilania elektrycznego, zanim uderzył w ziemię. „Wybuch miał miejsce w lewej części kadłuba w rejonie trzeciej salonki, gdzie fala uderzeniowa wyrwała lewe drzwi pasażerskie, wysadziła pierwszy i trzeci dźwigar lewego centropłatu, a ciała kilkunastu pasażerów trzeciej salonki zostały zniszczone i rozrzucone na przestrzeni ponad 100 metrów” – czytamy w raporcie. Pojawia się także informacja, że po przekroczeniu przez samolot punktu TAWS38 (710 m przed progiem pasa) w maszynie doszło do licznych awarii: lewego silnika, generatora, klap, podwozia, pierwszej instalacji hydraulicznej i systemu wskazań kursu magnetycznego oraz do niesprawności obu wysokościomierzy radiowych.
– Nie mamy wątpliwości, że do katastrofy doprowadziło wiele świadomych działań związanych z: remontem samolotu, przygotowaniem wizyty w Katyniu, świadomym i fałszywym sprowadzeniem samolotu do lądowania przez rosyjskich kontrolerów, awariami i eksplozjami. Co do tych ostatnich, nie mamy wątpliwości. Teraz trwają jedynie dyskusje odnoszące się do ich dokładnego kształtu. Wymaga to wielu dalszych ekspertyz, np. dotyczących tego, w jakim miejscu dokładnie został umieszczony ewentualny ładunek wybuchowy – podkreślał Antoni Macierewicz.
Dowodami na eksplozję według członków komisji są: rozpad maszyny na kilkadziesiąt tysięcy części, brak krateru po uderzeniu w miękki grunt ponad 70-tonowego samolotu przesuwającego się po ziemi przez około 150 metrów oraz charakterystyczne zniszczenia ciał ofiar, a także liczne odłamki osmolone i opalone rozsiane około 100 metrów przed miejscem upadku samolotu.
Obecny na konferencji Frank Taylor, międzynarodowy ekspert badania wypadków lotniczych i ekspert podkomisji smoleńskiej, podkreślał, że samolot z całą pewnością nie uderzył w drzewo przednią częścią skrzydła. – Porównałem ten wypadek z innymi, które badałem, i wiele rzeczy, które wynikły z badań, się nie zgadza – podkreślił. Wyjaśnił również, że dziwił go brak badań i prób rekonstrukcji wraku prezydenckiego samolotu.
Raport Millera nieważny
Jak poinformował Antoni Macierewicz, raport podkomisji unieważnia klasyfikację przyczyn katastrofy samolotu Tu-154M w Smoleńsku jako kontrolowany lot ku ziemi spowodowany przez błąd pilota. – Ustalenia tej komisji (Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego pod przewodnictwem Jerzego Millera – przyp. red.) okazały się w świetle przeprowadzonych badań nieprawdziwe, błędnie wskazując przyczyny katastrofy i powtarzając niezgodne z prawdą ustalenia komisji MAK. Tym samym raport opracowany pod przewodnictwem Jerzego Millera jest nieważny i decyzją podkomisji zostaje anulowany – mówił Antoni Macierewicz.
Jak podkreślał były szef MON, wykaz materiałów dowodowych przedstawionych w raporcie technicznym nie jest ostateczny. Pełny zbiór faktów, informacji, badań i analiz zostanie przedstawiony w raporcie końcowym. Antoni Macierewicz nie podał ostatecznej daty jego publikacji.
Raport techniczny jako pierwsze otrzymały w poniedziałek rodziny smoleńskie. Dziś dokument trafił do prokuratury.
autor zdjęć: Adam Chelstowski/FORUM
komentarze