moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Pochówek ostatniego z żołnierzy niezłomnych

Sierżant Józef Franczak „Lalek” był ostatnim żołnierzem walczącym z władzą komunistyczną. Służbie Bezpieczeństwa wymykał się aż do jesieni 1963 roku. Po latach poszukiwań IPN odnalazł jego szczątki. Dziś złożono je w rodzinnym grobie sierżanta.

Sierż. Józef Franczak „Lalek" - na zdjęciu w środku.

– Oddajemy hołd bohaterowi, człowiekowi niezłomnej wiary w to, że Polska będzie niepodległa, on w tym wytrwał i zwyciężył – mówił Jan Stanisław Ciechanowski, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, na cmentarzu parafialnym w podlubelskich Piaskach podczas uroczystości pochówku szczątków sierż. Józefa Franczaka „Lalka”. Dziś do rodzinnego grobowca złożono odnalezioną przez śledczych IPN czaszkę zabitego przez komunistów partyzanta.

Podoficer był ostatnim żołnierzem niepodległościowego podziemia prowadzącym zbrojny opór przeciw komunistom. Jan Stanisław Ciechanowski podkreślał, że sierżant był wielkim Polakiem, który dla ojczyzny poświęcił wszystko. – Niech pamięć o tym bohaterze i innych żołnierzach niezłomnych nie zaginie – zakończył szef Urzędu.

Ostatni partyzant

Józef Franczak urodził się 17 marca 1918 roku na Lubelszczyźnie. Podczas kampanii wrześniowej walczył na Kresach Wschodnich, potem był żołnierzem Armii Krajowej. Po zajęciu Lubelszczyzny przez Sowietów w 1944 roku sierż. Franczak został wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego. Był tam świadkiem skazywania na śmierć żołnierzy AK i bojąc się podobnego losu, zdezerterował. Wrócił w rodzinne strony i dołączył do oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość kpt. Zdzisława Brońskiego „Uskoka”. Dowodzony przez Franczaka patrol zbierał informacje o operacjach prowadzonych przez Urząd Bezpieczeństwa i organizował zasadzki na funkcjonariuszy milicji.

Na początku 1947 roku władze ogłosiły amnestię, w której ujawniło się ponad 50 tys. żołnierzy. „Lalek” jednak nie ufał komunistom i pozostał w konspiracji. Stał się szybko jedną z najbardziej poszukiwanych osób w PRL-u. Mimo to sierż. Franczak pozostał nieuchwytny aż do 21 października 1963 roku. Wtedy dzięki informacjom Stanisława Mazura, stryjecznego brata narzeczonej „Lalka”, SB odnalazło kryjówkę partyzanta. W miejscowości Majdan Kozic Górnych „Lalek” został śmiertelnie ranny podczas obławy.

Ostatniego poległego w boju polskiego partyzanta pochowano w anonimowym grobie na lubelskim cmentarzu komunalnym. Dopiero po 20 latach rodzina dostała zgodę na przeniesienie ciała do rodzinnego grobowca w Piaskach. Okazało się wtedy, że zwłoki zostały pozbawione głowy. Podczas śledztwa lubelski oddział Instytutu Pamięci Narodowej ustalił, że odcięta głowa miała posłużyć prokuraturze do zbadania, który z dentystów leczył ukrywającego się Franczaka. Potem czaszkę przekazano uczelni medycznej do celów naukowych. IPN odnalazł ją pod koniec 2014 roku w zbiorach Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. – Wreszcie mój ojciec będzie mógł odpocząć po śmierci – mówił wówczas Marek Franczak, syn „Lalka”.

Wojskowy pochówek

Dziś po mszy w archikatedrze lubelskiej w intencji Józefa Franczaka jego szczątki złożono w rodzinnym grobowcu w Piaskach. Uroczystość uświetniła asysta honorowa Kompanii Reprezentacyjnej WP oraz kilkadziesiąt pocztów sztandarowych, m.in. organizacji kombatanckich i szkół kultywujących tradycje AK.

– Dziękuję Urzędowi ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych za zorganizowanie pochówku, Instytutowi Pamięci Narodowej za odnalezienie ostatnich szczątków mojego ojca, a kombatantom, że mnie wspierali i tak licznie tu przybyli – podkreślał na cmentarzu syn „Lalka”.

Po uroczystości Jan Stanisław Ciechanowski, szef Urzędu, Marek Franczak, przedstawiciele MON, lokalnych władz i kombatanci złożyli kwiaty przy pomniku sierż. Franczaka.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: IPN

dodaj komentarz

komentarze


Rodzinne ćwiczenia z wojskiem
 
Zbrodnia we wsi, której już nie ma
Kadeci z NATO i z Korei szkolili się w Karkonoszach
Pancerny kot w polskim wojsku
Pestki, waafki, mewki – kobiety w Polskich Siłach Zbrojnych
Śmierć gorsza niż wszystkie
„Swift Response ‘25”, czyli lekka piechota w ciężkim terenie
Drukowanie dronów
Wyższe stawki dla niezawodowych
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Flyer, zdobywca przestworzy
Dzieci wojny
„Różycki” zwodowany
Pociski do FA-50 i nowe Rosomaki
Pracowity pobyt w kosmosie
Podejrzane manewry na Bałtyku
Musimy być szybsi niż zagrożenie
Kajakami po medale
Podróż w ciemność
Broń przeciwko wrogim satelitom
USA przyłączyły się do ataku Izraela na Iran
Żołnierze WOT-u szkolili się w Słowenii
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Pułk Reprezentacyjny rekrutuje. Kto może dołączyć?
Armia pomoże służbom na zachodniej granicy
Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o obronie ojczyzny. Teraz czas na Senat
Szczyt w Hadze zakończony, co dalej?
11 lipca narodowym dniem pamięci o ofiarach rzezi wołyńskiej
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
Czarna Pantera celuje
Dwa tygodnie „rozgryzania” Homara-K
Prawo dla kluczowych inwestycji obronnych
Świat F-35
Ewakuacja Polaków z Izraela
Miliardowe wsparcie dla PGZ
Ratownik w akcji
Planowano zamach na Zełenskiego
BWP-1 – historia na dekady
Policjanci w koszarach WOT
Historyczne zwycięstwo ukraińskiego F-16
Cybermiasteczko na Festiwalu Open’er
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
The Power of Infrastructure
Kolejne czołgi K2 dla naszej armii
Prezydent na wschodniej granicy
Strażnicy polskiego nieba
Policja ze wsparciem wojskowego Bayraktara
Żołnierze z 10 Brygady Kawalerii Pancernej powalczą w IV lidze
Nawrocki przedstawia kierownictwo BBN-u
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Nowe zasady fotografowania obiektów wojskowych
Odbudowa obrony cywilnej kraju
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Pierwsze oficerskie gwiazdki
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Bezpieczniejsza Europa
Strategia odstraszania. Czy zadziała?
Wypadek Rosomaka
Święto sportów walki w Warendorfie
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Inwestycja w żołnierzy
Szczyt NATO nie tylko o wydatkach na obronność

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO