Mogą przewozić przedmioty zawierające 3,5 kilograma materiałów wybuchowych. Wyposażone są w pojemniki przeciwodłamkowe, system monitoringu oraz nosze do transportu niewybuchów. 15 nowoczesnych pojazdów saperskich trafiło już do wojska. – Dzięki nim będziemy się czuć bezpieczniej – mówi chor. Grzegorz Kluk, dowódca 21 Patrolu Rozminowania.
Saperzy w ciągu roku interweniują około ośmiu tysięcy razy. Wydobywają z ziemi około 250 tysięcy niebezpiecznych i wybuchowych przedmiotów. – Gdy żołnierze transportują materiały o małych gabarytach, jak np. amunicja strzelecka, pociski moździerzowe, miny przeciwpiechotne, korzystają z Honkerów. Do przewożenia ładunków większych i o dużej masie używają STAR-ów 266 – mówi Stanisław Kraszewski z Szefostwa Inżynierii Wojskowej.
I choć oba pojazdy spełniają rygorystyczne normy przewozu takich materiałów, to żaden z nich nie został konstrukcyjnie przygotowany do takich zadań.
Dlatego wojsko już kilka lat temu rozpoczęło prace nad zaprojektowaniem nowoczesnego sprzętu dla saperów. – Projekt badawczo-rozwojowy pod kryptonimem „Topola” dotyczył stworzenia dokumentacji i prototypów urządzeń, które posłużą do przewozu i przechowywania materiałów niebezpiecznych. Chodziło o przyczepę z pojemnikiem przeciwodłamkowym, kontenerowy magazyn materiałów wybuchowych oraz pojazd saperski – wyjaśnia Stanisław Kraszewski.
Wojsko zamówiło 45 takich wozów. Wszystkie kosztowały 49 milionów zł. Zgodnie z planami resortu obrony pierwszych 15 pojazdów trafiło już do patroli rozminowania w całym kraju. Na początku grudnia jeden otrzymał 21 Patrol Rozminowania z Krosna Odrzańskiego, pojazdy trafiły też do jednostek, m.in. w Nowym Dworze Mazowieckim, Olsztynie, Dęblinie, Wrocławiu, Wesołej, Nisku i Szczecinie. Do końca przyszłego roku każdy z 39 patroli rozminowania będzie dysponował takim wozem.
Są one specjalnie skonstruowane i wyposażone między innymi w ważący blisko 1,5 tony pojemnik przeciwwybuchowy. Żołnierze mogą w nim przewozić niemal wszystkie rodzaje niewypałów czy niewybuchów ważących do 50 kilogramów i zawierających do 3,5 kilograma trotylu w jednym pocisku. Pojemnik został zaprojektowany tak, aby w przypadku ewentualnego wybuchu żaden odłamek nie wydostał się na zewnątrz. – Pojemnika nie rozsadzi także ciśnienie, gdyż jego konstrukcja pozwala, by gazy po detonacji wydostały się przez specjalny system dysz – opowiada płk Jarosław Rusiński, zastępca szefa Inżynierii Wojskowej.
W każdym z pojazdów jechać może sześcioosobowa załoga. Oprócz pojemnika pojazd wyposażono w specjalistyczny sprzęt, gwarantujący saperom bezpieczne wykonanie zadania. Żołnierze mają kombinezony przeciwodłamkowe, nowoczesne indukcyjne wykrywacze metalu MINEX i kaski ochronne. Pojazdy posiadają także sprzęt teleinformatyczny, który na bieżąco będzie monitorował pracę patroli. – Tak jak do tej pory, będziemy mogli przesyłać informacje w systemie informatycznym PATROL. Teraz jednak mamy do dyspozycji komputer połączony i zintegrowany z GPS. Z kolei dzięki minidrukarce możliwe też będzie drukowanie na miejscu dokumentacji ze zgłoszenia, bez konieczności sporządzania ręcznych protokołów – mówi chorąży Grzegorz Kluk, dowódca 21 Patrolu Rozminowania. Podoficer dodaje, że nowy sprzęt nie tylko ułatwi pracę, ale przede wszystkim poprawi bezpieczeństwo żołnierzy.
Prace nad „Topolą” ruszyły w 2006 roku. Projekt i dokumentacja techniczna były gotowe trzy lata później. Przetarg na wykonanie partii próbnej wygrała firma AMZ KUTNO, która umowę z wojskiem podpisała w 2010 roku. Pierwszy egzemplarz został przekazany do 20 Patrolu Rozminowania w Nowym Dworze Mazowieckim, drugi egzemplarz otrzymał 14 Patrol Rozminowania z Inowrocławia. Pojazdy przechodziły też testy w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku, na poligonach oraz na drogach gruntowych i utwardzonych w kraju. Ostatecznie dokumentację techniczną na seryjną produkcję pojazdu przygotowano w 2012 roku.
W siłach zbrojnych jest 39 etatowych patroli rozminowania oraz 2 grupy nurków-minerów (GNM). Wojska Lądowe mają 26 patroli rozminowania, Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych – 9 patroli, Siły Powietrzne – 2 patrole, a Marynarka Wojenna – 2 patrole oraz 2 GNM.
autor zdjęć: st. sierż. Tomasz Skorupski
komentarze