To największa nekropolia wojenna w Polsce i jedna z największych w Europie. Na cmentarzu Powstania Warszawskiego przy ul. Wolskiej spoczywa ponad 100 tysięcy osób, z czego 80 procent to cywile zamordowani i spaleni w masowych egzekucjach w różnych częściach miasta. Po wojnie ekshumowano ich z mogił na ulicach i podwórkach Warszawy.
6 sierpnia 1946 roku w 117 trumnach przywieziono cztery tony prochów ze spalonymi szczątkami około 15 tys. osób zamordowanych w pierwszych dniach powstania. To był największy pogrzeb na założonym rok wcześniej na warszawskiej Woli cmentarzu Powstania Warszawskiego.
Dziś spoczywa tu ponad 104 tys. osób, z których 80 procent stanowią cywile. Szczątki 50 tys. z nich, głównie ofiar masowej rzezi cywilnej ludności Woli, leżą w usypanym z ludzkich prochów kurhanie.
W 177 zbiorowych mogiłach pochowano żołnierzy Armii Krajowej i innych formacji zabitych w czasie powstania. Na cmentarzu spoczywają również ciała innych ofiar wojny, w tym ponad 3,5 tys. polskich żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku.
Po wojnie władzom komunistycznym nie na rękę była pamięć o powstaniu, dlatego teren cmentarza był w tym czasie mocno zaniedbany. Obowiązywał też zakaz budowy nowych nagrobków i umieszczania na pomnikach napisów upamiętniających poległych.
Z początkiem lat 60. w ramach porządkowania nekropolii zmniejszono jej powierzchnię z 13 do 1,5 ha. Na pozostałej części utworzono skwer nazwany potem parkiem Powstańców Warszawy. Ponadto krzyże na mogiłach zastąpiły tablice z piaskowca.
W 1973 r. na kurhanie, mogile kryjącej 12 ton ludzkich prochów, stanął pierwszy po wojnie pomnik Powstania Warszawskiego „Polegli – Niepokonani 1939–1945”. Rzeźba autorstwa prof. Gustawa Zemły przedstawia konającego wojownika, który własnym ciałem zasłania wyrwę w barykadzie. Wokół monumentu ułożono bruk zdjęty z warszawskich ulic.
Trzy lata temu Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa rozpoczęła wspólnie z Mazowieckim Urzędem Wojewódzkim i miastem renowację nekropolii. Wymieniono już większość płyt nagrobkowych – zamiast tablic z piaskowca postawiono granitowe płyty. Wyryte na nich PRL-owskie Krzyże Grunwaldu zastąpiono znakiem Polski Walczącej i symbolem krzyża. Odnowiono też pomnik „Polegli – Niepokonani”.
W planach jest również powstanie na terenie parku Powstańców Warszawy izby pamięci oraz ściany pamięci z wyrytymi na niej nazwiskami pochowanych tu osób. Na razie jednak znane są dane tylko około 3,5 tys. spośród 104 tys. osób spoczywających na Woli. Dlatego ROPWiM apeluje o pomoc w identyfikowaniu personaliów ludzi, których prochy pochowano na tym cmentarzu.