Polska flaga obchodzi dzisiaj swoje święto. Dzień ten ma popularyzować wiedzę o naszych symbolach narodowych. Datę wybrano nieprzypadkowo – 2 maja 1945 roku polscy żołnierze zdobywający Berlin zatknęli biało-czerwoną na pruskiej kolumnie Zwycięstwa. Z tej okazji Polacy co roku wywieszają flagi na swoich domach i balkonach.
Tegoroczne obchody rozpoczęły się od podniesienia flagi przed Kancelarią Premiera i na wieży zegarowej Zamku Królewskiego w Warszawie, gdzie prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką rozdawali mieszkańcom symboliczne chorągiewki w biało-czerwonych barwach.
W południe nastąpiło również wciągnięcie flagi na maszt w Belwederze. – Cieszę się, bo ta biało-czerwona jest nasza. Jest wspólna, jest wszystkich tych, którzy mieszkają tu w Polsce. Jest wszystkich tych, którzy mieszkają poza granicami, a w sercach czują się Polakami – mówił Andrzej Duda. Podczas uroczystości prezydent wręczył odznaczenia osobom szczególnie zasłużonym w działalności na rzecz środowisk polonijnych, za krzewienie polskiej kultury i tradycji narodowych.
Flagę państwową z rąk Zwierzchnika Sił Zbrojnych RP – w uznaniu wybitnych zasług i szczególnych osiągnięć w działalności polonijnej, społecznej, kulturalnej i gospodarczej – odebrali też przedstawiciele organizacji i instytucji, w tym dowódca 31 Bazy Lotnictwa Taktycznego Poznań-Krzesiny oraz kierujący Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej i Obwodem Mazowieckim Związku Strzeleckiego Rzeczypospolitej.
Świętować z szacunkiem
Z kolei w Łazienkach Królewskich odbyły się koncerty, turnieje gier oraz pokazy jazdy konnej. Można też było obejrzeć kopię Konstytucji 3 maja, wypożyczoną z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
Dzień Flagi obchodzili też sportowcy. Podczas czwartego Biegu Flagi uczestnicy pokonali 10 km po terenie Cytadeli Warszawskiej i Żoliborza. Także w innych miastach były organizowane rozmaite uroczystości i festyny.
– Zgodnie z prawem dziś każdy może używać flagi państwowej do podkreślenia znaczenia uroczystości czy świąt. Ważne, aby robił to godnie i z szacunkiem – zaznacza Andrzej Bebłowski, prezes Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego, zajmującego się flagami.
Historyk podkreśla, że Dzień Flagi ma przypominać Polakom o pochodzeniu naszych narodowych barw oraz zachęcać do manifestowania przywiązania do nich przez wywieszanie flagi.
Dlaczego na jej święto przyjęto akurat tę datę? 2 maja 1945 roku polscy żołnierze z 7 baterii 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Kościuszkowskiej zatknęli biało-czerwoną flagę na pruskiej kolumnie Zwycięstwa Siegessäule w Berlinie. O tym właśnie wydarzeniu przypomina ustanowiony w 2004 roku Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.
Wybór dnia jest związany także z okresem PRL-u. Wówczas to 2 maja zdejmowano flagi wywieszane dzień wcześniej z okazji Święta Pracy. – Chodziło o to, aby nie było ich widać podczas zniesionego przez komunistów święta uchwalenia Konstytucji 3 maja – mówi Andrzej Bebłowski.
Tarcza herbowa
Źródłem naszych barw narodowych jest herb Królestwa Polskiego. – Biel pochodzi od Orła Białego, a czerwień od tła tarczy herbowej – wymienia prezes Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego.
Te kolory jako barwy narodowe pojawiły się po raz pierwszy w 1792 roku z okazji pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. Podczas patriotycznych manifestacji panie występowały w białych sukniach przepasanych czerwoną wstęgą, a panowie z biało-czerwonymi szarfami.
Oficjalnie biel i czerwień stały się barwami polskiej kokardy narodowej w 1831 roku. Zdecydował o tym Sejm z czasu powstania listopadowego. Z kolei barwy polskiej flagi narodowej uchwalił w 1919 roku Sejm II Rzeczypospolitej. Wtedy za barwy narodowe uznano: „kolory biały i czerwony w podłużnych pasach, równoległych, z których górny to biały, dolny zaś jest czerwony”.
Obecnie kwestie polskich barw reguluje ustawa z 31 stycznia 1980 roku o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej. Mówi ona, że barwami narodowymi są kolory biały i czerwony ułożone w dwóch poziomych równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny czerwonego.
Co ciekawe, Polska ma też drugą flagę państwową, na której dodatkowo widnieje na białym prostokącie polski orzeł. Początkowo powstała ona jako bandera statków handlowych, oznaczająca ich przynależność państwową. –Zestaw kolorów biały i czerwony był używany już przez pilotów portowych, dlatego do polskiej bandery dla odróżnienia dodano nasze godło – wyjaśnia Bebłowski.
Flaga z godłem jest stosowana także m.in. przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, kapitanaty portów i cywilne lotniska. Jej modyfikacją jest bandera Marynarki Wojennej RP, zakończona trójkątnymi językami. Podobna do niej jest flaga ministra obrony narodowej, na której znajduje się też kotwica skrzyżowana z lufą armatnią. Natomiast na fladze lotnisk wojskowych widnieje orzeł i lotnicza szachownica.
autor zdjęć: chor. Rafał Mniedło, Jarosław Wiśniewski
komentarze