Ponad 34,5 tys. ochotników będzie mogło w przyszłym roku odbyć dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, a 21 tys. wstąpić do armii zawodowej. Natomiast na ćwiczenia i szkolenia wojsko będzie mogło wezwać 20 tys. aktywnych rezerwistów oraz 200 tys. żołnierzy pasywnej rezerwy. Tak wyglądają przygotowane przez MON propozycje przyszłorocznych powołań do służby czynnej.

Zgodnie z ustawą o obronie ojczyzny służba wojskowa dzieli się na służbę w rezerwie oraz czynną. Ta ostatnia obejmuje m.in. służby: zawodową, dobrowolną zasadniczą, terytorialną, a także służbę w rezerwie aktywnej w dniach tej służby oraz w pasywnej w czasie odbywania ćwiczeń wojskowych.

Więcej szkoleń dla aktywnej rezerwy

Maksymalny limit osób, które będą mogły zostać powołane do czynnej służby, ustala Rada Ministrów w corocznym rozporządzeniu. Dokument określający liczbę powołań w 2024 roku już został przygotowany. Zgodnie z nim do zawodowej służby wojskowej będzie mogło zostać powołanych do 21 tys. ochotników. Chodzi tu także o podchorążych, którzy od II roku studiów stają się żołnierzami zawodowymi. W tym roku liczba ta była większa – pierwotnie wynosiła nieco ponad 17 100, ale w październiku, po nowelizacji przepisów w tej sprawie, została zwiększona do 25 800.

Większy limit niż w tym roku został przewidziany dla aktywnej rezerwy. Tworzą ją osoby, które zgłosiły chęć pełnienia takiej służby, złożyły przysięgę wojskową i nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej. – Rezerwiści aktywni pełnią służbę na podstawie powołania na czas nieokreślony. W praktyce pojawiają się w wojsku raz na kwartał na co najmniej 2 dni, a raz na 3 lata stawiają się na dwutygodniowe ćwiczenia. Służbę tę mogą pełnić również w inne dni, w zależności od potrzeb sił zbrojnych, za swoją zgodą lub na swój wniosek, a także w trybie natychmiastowego stawiennictwa – mówi ppłk Justyna Balik, rzecznik prasowy Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji. Przyszłoroczny limy dla aktywnej rezerwy ma wynieść nawet 20 tys. żołnierzy rezerwy (w 2023 r. ten limit wynosił nie więcej niż 10 tys. osób).

Pozostali rezerwiści zostali uwzględnieni w limitach przewidzianych dla ćwiczeń wojskowych. Chodzi tu zarówno o żołnierzy pasywnej rezerwy (osoby, które mają uregulowany stosunek do służby wojskowej i nie ukończyły 55. roku życia lub 63. roku w przypadku osób ze stopniem podoficerskim lub oficerskim), a także o osoby przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy (np. po kwalifikacji wojskowej). Wojsko może powołać chociażby tych, którzy mają szczególne kwalifikacje i umiejętności przydatne dla armii, bo są np. informatykami, lekarzami, weterynarzami czy kierowcami. W przyszłorocznych ćwiczeniach (jednodniowych, krótko- i długotrwałych) będzie mogło uczestniczyć do 200 tys. osób. Powołania w ramach ćwiczeń obejmą też studentów ochotników biorących udział w programie „Legii Akademickiej”.

Rosną szeregi dobrowolsów i terytorialsów

Projekt określa też limit dla osób, które myślą o dobrowolnej zasadniczej służbie wojskowej (DZSW). Została ona wprowadzona w kwietniu 2022 r. ustawą o obronie ojczyzny i jest adresowana do tych, którzy nie byli wcześniej w armii, ale chcą odbyć przeszkolenie wojskowe i w przyszłości zasilić rezerwy albo wstąpić do armii zawodowej. Resort obrony narodowej zaplanował powołanie do DZSW maksymalnie 34 550 ochotników. – Limit ten obejmuje też osoby pełniące służbę dobrowolną w trakcie kształcenia. Chodzi tu np. o podchorążych I roku studiów oraz kadetów w szkołach podoficerskich, w sumie 4550 osób – informują przedstawiciele MON-u. Nie jest przesądzone, czy ustalony dla DZSW limit pozostanie bez zmian. W tym roku bowiem powołań pierwotnie miało być do 28 580, ale w związku z dużym zainteresowaniem tą formą służby ministerstwo obrony zwiększyło liczbę miejsc do 36 580. Ostatni tegoroczny turnus kończy obecnie ponad 8 tys. ochotników. Na przyszły rok zaplanowano aż 11 turnusów, w tym dwa dla absolwentów klas wojskowych, którzy biorą udział w edukacyjnych programach MON.

Projekt rozporządzenia określa też limity powołań do terytorialnej służby wojskowej. Ma ich być w sumie 41 tys.

Według szacunków MON koszty służby czynnej w 2024 roku mogą wynieść ponad 6 mld zł. W kwocie tej ponad 4,8 mld zostanie przeznaczone na wynagrodzenia (w tym także na nagrody i zapomogi), ponad 524 mln na składki na ubezpieczenia społeczne, a ponad miliard na koszty utrzymania (w tym wyżywienie i zakwaterowanie w jednostce, zasiłki osiedleniowe, na zagospodarowanie, gratyfikacja urlopowa). Ponad 15,5 mln ma zostać przeznaczone na rekompensaty dla pracodawców, którzy np. zatrudniają żołnierzy WOT, a ponad 6,5 mln na rekompensaty dla żołnierza, którzy z racji powołania do służby czynnej utracili część zarobków.