Zapadła decyzja o utworzeniu nowej dywizji w Wojsku Polskim! Na dowódcę 18 Dywizji Zmechanizowanej został mianowany generał Jarosław Gromadziński. Z kolei w Brukseli, przywódcy NATO przyjmują tzw. program 4x30, dzięki któremu wojska Sojuszu będą szybciej reagować na sytuacje kryzysowe – to najważniejsze wydarzenia trzeciego kwartału 2018 roku.

LIPIEC

Tragiczny wypadek pilota myśliwca

6 lipca, tuż przed 2 w nocy w okolicach Pasłęka w województwie warmińsko-mazurskim podczas lotu szkolnego rozbił się myśliwiec MiG-29 z 22 Bazy Lotnictwa Taktycznego z Malborka. Pilot kpt. Krzysztof Sobański katapultował się, ale nie przeżył.

Zaraz po wypadku wstrzymano loty wszystkich myśliwców MiG-29 oraz Su-22. Zakaz lotów obowiązywał aż do listopada, kiedy to dowódca generalny zdecydował o wznowieniu lotów MiG-ów. Stało się tak po testach poligonowych dotyczących m.in. foteli katapultowych K-36DM.
Przyczyny wypadku nadal bada Komisja Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego.

Kpt. Krzysztof Sobański był doświadczonym pilotem. W powietrzu spędził ponad 800 godzin, w tym więcej niż 500 za sterami MiG-ów. Wielokrotnie pełnił dyżury bojowe, brał udział w krajowych i zagranicznych ćwiczeniach lotniczych. Służył także w składzie PKW „Orlik”, w ramach natowskiej misji Baltic Air Policing na Litwie.

fot. arch. 22 Bazy Lotnictwa Taktycznego

Szczyt NATO w Brukseli

Przywódcy państw NATO spotkali się w kwaterze głównej Sojuszu w Brukseli. Głównymi tematami szczytu (11–12.07) były wzmocnienie zdolności Sojuszu do szybkiej reakcji w sytuacji kryzysowej, wsparcie państw walczących z międzynarodowym terroryzmem oraz ustanowienie misji szkoleniowej w Iraku. Gorącą dyskusję na temat finansowania NATO i poczucia odpowiedzialności za wspólne działania wywołał Donald Trump, prezydent Stanów Zjednoczonych. Zarzucił on Niemcom i Francji, że za mało koncentrują się na budowie sojuszniczych zdolności bojowych. W odpowiedzi na tezy prezydenta USA, przywódcy państw członkowskich zebrali się na dodatkowej, nieplanowanej wcześniej sesji obrad. Spotkanie zostało poświęcone kwestiom finansowym, głównie kwestii przeznaczania 2% PKB na obronność.

Najważniejszym postanowieniem szczytu było przyjęcie przez NATO Inicjatywy Gotowości określanej jako 4x30. – To zobowiązanie, że do 2020 roku będziemy mieli 30 batalionów zmechanizowanych, 30 eskadr lotniczych i 30 okrętów gotowych do użycia w terminie 30 dni bądź krótszym – wyjaśniał Jens Stoltenberg, sekretarz generalny Sojuszu. Projekt ma zwiększyć zdolność NATO do szybkiego reagowania na zagrożenia w Europie.

fot. Krzysztof Sitkowski / KPRP

Homar ruszył od nowa

Ministerstwo Obrony Narodowej unieważniło uruchomione trzy lata temu postępowanie w sprawie pozyskania dywizjonowych modułów ogniowych wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych o kryptonimie „Homar”. Nowa procedura realizacji programu zakłada zakup tej broni w ramach umowy międzyrządowej ze Stanami Zjednoczonymi.

– Przyczyną rezygnacji z dotychczasowego sposobu pozyskania wyrzutni są m.in. oczekiwania finansowe ze strony potencjalnych wykonawców, w tym zagranicznych, przekraczające kwoty, które MON zarezerwowało na ten cel w momencie uruchamiania zadania, czyli na początku 2015 roku. W toku prowadzonych negocjacji nie było możliwe porozumienie co do wszystkich postanowień umowy oraz wymagań dotyczących ochrony podstawowego interesu państwa – wyjaśniało MON.

fot. Lockheed Martin 

Koniec polskiej misji przeciwko ISIS

– Wasza służba przyczyniła się nie tylko do pokonania groźnego wroga, jakim było tak zwane Państwo Islamskie, ale również do znacznej poprawy bezpieczeństwa w ciągle niestabilnym regionie – mówił płk Tomasz Jatczak, dowódca 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego na uroczystości powitania żołnierzy PKW OIR (Operation „Inherent Resolve”).

Przez ostatnie dwa lat ponad 620 żołnierzy i pracowników wojska służyło na czterech zmianach kontyngentu. Polscy piloci realizowali misje rozpoznawcze nad terytorium Iraku. Zdjęcia wykonane z pokładu F-16 były opracowywane przez polskich analityków, a następnie wykorzystywane do planowania działań międzynarodowej koalicji. Była to pierwsza misja bojowa polskich pilotów po II wojnie światowej. W czasie jej trwania lotnicy spędzili w powietrzu niemal 3800 godzin.

 fot. arch. 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego

Nasz konkurs – wasi bohaterowie

W lipcu wyłoniliśmy laureatów III edycji konkursu literackiego „Polski żołnierz – etos i duma”. Spośród nadesłanych prac, jury wybrało jedną zwycięską pracę oraz dwie, które otrzymały wyróżnienie.

Nagrodę główną, którą była publikacja tekstu w sierpniowym numerze miesięcznika „Polska Zbrojna”, eleganckie pióro „Polski Zbrojnej” oraz roczna prenumerata miesięcznika otrzymał ppor. Łukasz Sarnociński z 1 Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych. Był on autorem pracy pt. „Cisi bohaterowie”, poświęconej strzelcom pokładowym śmigłowców bojowych. Komisja konkursowa wyróżniła również tekst Barbary Halickiej pt. „Starszy szeregowy – bohater” oraz por. pil. Daniela Orłowskiego pt. „Dzięki nim znów wędrujemy ciepłym krajem”. Gratulujemy!

 
fot. Bartek Bera

Żołnierze pokonali Team Gortat

Po raz siódmy najlepsi koszykarze Wojska Polskiego zmierzyli się na parkiecie z drużyną Marcina Gortata. Gwiazdor NBA do swojego teamu zaprosił w tym roku m.in. tenisistki Agnieszkę i Urszulę Radwańskie, piłkarzy Łukasza Fabiańskiego i Łukasza Piszczka, lekkoatletów Konrada Bukowieckiego i Pawła Fajdka oraz szczypiornistę Karola Bieleckiego. Choć gwiazdy zapowiadały, że są w znakomitej formie, górą byli wojskowi. Wygrali 80:64.

Nie to jednak jest najważniejsze w meczach, które są rozgrywane dzięki współpracy żołnierzy i Marcina Gortata. Najważniejsza jest promocja Wojska Polskiego, budowanie jego pozytywnego wizerunku oraz szacunku społeczeństwa do służących w szeregach armii żołnierzy i weteranów.

 fot. Magdalena Miernicka

Ruszyła budowa Muzeum Historii Polski

– To będzie jedno z najważniejszych muzeów w naszym kraju, a jego powstanie jest jednym z głównych celów kierowanego przeze mnie resortu – mówił prof. Piotr Gliński, minister kultury, na Cytadeli Warszawskiej podczas uroczystości oficjalnego rozpoczęcia budowy stałej siedziby Muzeum Historii Polski.

Czterokondygnacyjny gmach muzeum będzie miał powierzchnię ok. 44 tys. mkw., z czego 7 tys. zostanie przeznaczone na ekspozycję stałą, a 8 tys. na magazyny i pracownie konserwatorskie dla powstającego równolegle Muzeum Wojska Polskiego. Koszt budowy MHP wyniesie 760 mln zł. Otwarcie muzeum zaplanowano na wiosnę 2021 roku.

fot. Muzeum Historii Polski

SIERPIEŃ

Wyjątkowe Święto Wojska Polskiego

Tysiąc żołnierzy, 200 należących do armii pojazdów oraz sto wojskowych samolotów oraz śmigłowców – tegoroczna Wielka Defilada Niepodległości (przypadająca w setną rocznicę odzyskania wolności) była największą, jaką dotychczas zorganizowano z okazji Święta Wojska Polskiego. 15 sierpnia mogli ją podziwiać warszawiacy i turyści, którzy odwiedzili stolicę.

Życzenia z okazji święta Wojska Polskiego złożył żołnierzom m.in. prezydent Andrzej Duda. – My, Polacy jesteśmy z Was, naszych obrońców, niesłychanie dumni – zapewniał zwierzchnik sił zbrojnych. Wielka Defilada Niepodległości przeszła trasą wiodącą przez Wisłostradę, a nie jak dotychczas Alejami Ujazdowskimi. Zmiana trasy była niezbędna, by można było zaprezentować jak największą ilość sprzętu. Tego dnia na błoniach stadionu Narodowego odbył się też militarny piknik.


fot. Jarosław Wiśniewski

Nominacje generalskie

W dniu Święta Wojska Polskiego prezydent Andrzej Duda wręczył jedenastu oficerom nominacje generalskie i admiralskie. Wskazał również gen. broni Rajmunda Andrzejczaka na stanowisko naczelnego dowódcy sił zbrojnych na czas wojny.

– Panowie generałowie, rozpoczęcie służby w korpusie generałów, czy nominacja na wyższe stanowisko to wielki moment w życiu każdego żołnierza – mówił zwierzchnik sił zbrojnych. Wśród mianowanych znaleźli się m.in. gen. bryg. Maciej Jabłoński, dowódca 12 Dywizji Zmechanizowanej, gen. bryg. Wiesław Kukuła, dowódca wojsk obrony terytorialnej, gen. bryg. Dariusz Łukowski, szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych oraz kontradmirał Krzysztof Jerzy Jaworski, dowódca Centrum Operacji Morskich – Dowództwa Komponentu Morskiego.


fot. st. szer. Wojciech Król(CO MON)

Więcej pieniędzy dla armii

W sierpniu rząd ogłosił, że w 2019 roku budżet obronny będzie znacząco większy niż w 2018 roku. Ministerstwo Obrony Narodowej ma otrzymać 43,8 mld zł, a pozostałe resorty – na zadania związane z obronnością (m.in. na program mobilizacji gospodarki) – 862 mln zł.

O kilkanaście procent wzrosną budżety: wojsk lądowych (w 2019 roku wyniesie 3,6 mld zł), sił powietrznych (1,66 mld zł) i marynarki wojennej (668 mln zł). Prawie 20% więcej pieniędzy zostanie wydanych na wojska specjalne (352 mln zł) oraz Żandarmerię Wojskową (305 mln zł). Na wojska obrony terytorialnej MON przeznaczy 603 mln zł. Znacząco – do 14 mld zł – mają zostać zwiększone w 2019 roku wydatki oznaczone jako „wsparcie centralne”. Mieszczą się tu przede wszystkim pieniądze na modernizację techniczną armii, które zaplanowano na poziomie ponad 10 mld zł.


fot. st. chor. Rafał Mniedło

Krótsze szkolenie podstawowe

Mniej teorii, więcej taktyki oraz szkoleń strzeleckich i medycznych – to główne zmiany, które zakłada przygotowana w sierpniu nowelizacja programu szkolenia podstawowego. Przechodzi je każdy, kto chce zostać żołnierzem. Uczy się wówczas podstaw żołnierskiego fachu: regulaminów, musztry, podstaw łączności, logistyki oraz zasad posługiwania się bronią.

Dotychczas kandydaci na żołnierzy szkolili się w podstawowym zakresie trzy miesiące. Nowelizacja programu skraca ten czas do siedmiu tygodni. W ciągu niespełna dwóch miesięcy przyszli żołnierze będą mieli zdecydowanie mniej wykładów teoretycznych, bo nowe założenia programu stawiają przede wszystkim na praktykę. Dlatego więcej godzin trzeba będzie spędzić

na strzelnicach i poligonach. Nowością mają być zajęcia z podstaw SERE (Survival, Evasion, Resistance, Escape).


fot. szer. Piotr Pytel

Podniebne show w Radomiu

Air Show w Radomiu to lotnicza tradycja, ale w tym roku pokaz był szczególny. Piloci obchodzili bowiem setną rocznicę utworzenia lotnictwa wojskowego. W Radomiu zaprezentowało się ponad 110 samolotów i śmigłowców z 21 państw. Umiejętności pilotażu pokazało 14 zespołów akrobacyjnych.

Fani lotnictwa zobaczyli występy takich grup, jak: „Frecce Tricolori” z Włoch, „Patrulla Aguila” z Hiszpanii, ze Szwajcarii „Patrouille de Suisse”, z Finlandii „Midnight Hawks”, łotewskie „Baltic Bees” czy z Chorwacji „Wings of Storm”. Nie zabrakło także naszych „Biało-Czerwonych Iskier” i „Orlika”. Air Show to nie tylko możliwość podziwiania samolotów i śmigłowców, ale też spotkania z pilotami, którzy chętnie opowiadali o swoim zawodzie. W tym roku organizatorzy Air Show zorganizowali również kilka stref tematycznych, na przykład „Strefa 303”, w której można było poznać historię i tradycje słynnego Dywizjonu 303.


fot. Michał Zieliński

Zmarł gen. Ścibor-Rylski

Dobry i wierny – te dwa słowa najlepiej opisują życie generała. Będzie nam brakowało twojego uśmiechu, optymizmu, pogody ducha – mówił ks. Józef Guzdek, biskup polowy WP podczas uroczystości pogrzebowych gen. bryg. Zbigniewa Ścibora-Rylskiego „Motyla”. Bohater powstania warszawskiego spoczął w rodzinnym grobie na Powązkach. Zmarł 3 sierpnia, miał 101 lat.

Zbigniew Ścibor-Rylski przed wojną skończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Warszawie. W 1939 roku służył w 1 Pułku Lotniczym, potem w Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie”. Brał udział w ostatniej bitwie wojny obronnej stoczonej pod Kockiem. Dostał się do niemieckiej niewoli, z której zdołał uciec. Był partyzantem na Kowieńszczyźnie i dowódcą kompanii w 27 Wołyńskiej Dywizji AK. W czasie powstania warszawskiego dowodził kompanią „Motyl”, wchodzącą w skład Batalionu Czata 49. Przeszedł cały szlak bojowy tej formacji: z Woli, przez Starówkę, Śródmieście, Górny Czerniaków i Mokotów, do Śródmieścia. Za postawę w powstaniu warszawskim dwukrotnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Po upadku powstania wyszedł z Warszawy wraz z ludnością cywilną. Trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, ale po kilku dniach uciekł do Łowicza, gdzie doczekał końca wojny. Ścibor-Rylski działał w ruchach kombatanckich, angażował się w działalność społeczną. Był jednym z inicjatorów utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego, założycielem Związku Powstańców Polskich oraz sekretarzem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. Był wielokrotnie odznaczany, m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą „Polonia Restituta”. Generał Ścibor-Rylski został oskarżony o współpracę po wojnie z UB. Wyjaśniał wówczas, że podjął ją na polecenie swego dowódcy z AK Jana Mazurkiewicza „Radosława”. Rozpoczęty wówczas proces lustracyjny został przerwany ze względu na zły stan zdrowia podsądnego.

fot. UdSKiOR

WRZESIEŃ

Powstała 18 Dywizja Zmechanizowana

9 września minister Mariusz Błaszczak ogłosił powstanie nowej dywizji w polskiej armii. Otrzymała numer 18, który nawiązuje do roku 1918, kiedy Polska odzyskała niepodległość, a także do Bitwy Warszawskiej. – Wówczas w walce wyróżniała się 18 Dywizja Piechoty, nazywana „Żelazną Dywizją”. Nadanie tego numeru nowej jednostce to nawiązanie do heroicznego czynu polskich żołnierzy – wyjaśniał Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej.

Dowódcą 18 Dywizji Zmechanizowanej został gen. bryg. (dziś dywizji) Jarosław Gromadziński.  Dowództwo nowo powstałej formacji będzie mieścić się w Siedlcach, a w jej strukturze znajdą się trzy brygady. Dwie, które już funkcjonują – 1 Brygada Pancerna i 21 Brygada Strzelców Podhalańskich oraz trzecia, która zostanie dopiero utworzona.

fot. Michał Niwicz

Kieleckie MSPO

To był rekordowy ze względu na liczbę wystawców Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego. Na 30 tys. mkw. powierzchni wystawienniczej przez cztery dni (4–7 września) prezentowało się niemal 630 firm z 31 państw. Tematem przewodnim tegorocznej edycji MSPO było 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości.

W tym roku na MSPO można było obejrzeć m.in. moździerze LMP-2017, system amunicji krążącej Warmate 2 Grupy WB, śmigłowce SW4-Solo, system antydronowy IkarX, prototyp nowego polskiego bojowego wozu piechoty Borsuk, pierwszy na świecie ciężki czterokołowy autobus Torsus Praetorian oraz zmodernizowany czołg PT-91.

Kieleckie targi to też okazja do podpisania znaczących dla armii oraz przemysłu zbrojnego kontraktów. W tym roku w Kielcach podpisano m.in. umowę wartą 540 mln zł na dostawę trójwspółrzędnych radarów NUR-15M Odra, które wykrywają cele oddalone o 240 km. Prócz tego zawarto trzy kontrakty związane z I fazą programu „Wisła”. Dwa dotyczą szkolenia żołnierzy do obsługi baterii Patriot, trzeci – dostawy urządzeń kryptologicznych.

Kieleckie targi to trzecia co do wielkości – po paryskich Eurosatory i londyńskich DSEI – wystawa zbrojeniowa w Europie.

fot. MSPO

Szefowie obrony państw NATO w Warszawie

We wrześniu w Warszawie odbyły się obrady Komitetu Wojskowego NATO. Przez trzy dni szefowie obrony państw Sojuszu Północnoatlantyckiego dyskutowali m.in. na temat wzmocnienia gotowości bojowej i wdrażaniu postanowień szczytów NATO w Warszawie i Brukseli. Gospodarzem wydarzenia był gen. broni Rajmund Andrzejczak, szef Sztabu Generalnego WP.

– Komitet Wojskowy NATO ma do odegrania ważną rolę, gdy Sojusz po raz kolejny adaptuje się do nowych wyzwań pod wpływem agresywnej polityki Rosji oraz szerokiego spektrum zagrożeń płynących z kierunku południowego – mówił minister obrony Mariusz Błaszczak.

Jednym z tematów spotkania była misja Resolute Support prowadzona w Afganistanie. Uczestnicy spotkania w Warszawie potwierdzili, że będzie ona kontynuowana. Zapowiedziano również, że w 2019 roku rozpocznie się misja szkoleniowa w Iraku. Jednym z ważniejszych punktów obrad była kwestia utworzenia tzw. inicjatywy 4x30, która zakłada utrzymanie 30 batalionów zmechanizowanych, 30 eskadr powietrznych oraz 30 okrętów bojowych gotowych do działania w czasie nie dłuższym niż 30 dni. Ma to zwiększyć gotowość i szybkość reakcji wojsk Sojuszu.  

fot. NATO

Nowy dowódca operacyjny
 
7 września gen. dyw. Tomasz Piotrowski został dowódcą operacyjnym rodzajów sił zbrojnych. Zastąpił na tym stanowisku gen. Sławomira Wojciechowskiego, który z kolei stanął na czele Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie. Na nowe stanowiska oficerów mianował prezydent Andrzej Duda. 

Gen. Tomasz Piotrowski jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Rakietowych i Artylerii w Toruniu, a także Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. Od 2010 roku był związany z 12 Szczecińską Dywizją Zmechanizowaną. Był tam m.in. zastępcą szefa sztabu, a następnie zastępcą dowódcy dywizji. Podczas XII zmiany polskiego kontyngentu w Afganistanie pełnił funkcję zastępcy dowódcy. W 2017 roku gen. Piotrowski został szefem sztabu DORSZ.

 
fot. Grzegorz Jakubowski / KPRP

Sprawdzian ze współpracy na Łotwie

We wrześniu na Łotwie odbyły się manewry „Namejs '18”. Przez dwa tygodnie żołnierze armii  natowskich ćwiczyli m.in. prowadzenie ognia i współdziałanie. W Namejs wzięła udział m.in. 15 Giżycka Brygada Zmechanizowana działająca w ramach stacjonującej na Łotwie Wielonarodowej Batalionowej Grupy Bojowej NATO oraz 17 Wielkopolska Brygada Zmechanizowana.

– Podczas „Namejs ’18” sprawdzaliśmy poziom wyszkolenia sił zbrojnych Łotwy, a także zgrywaliśmy działania z naszymi sojusznikami NATO – mówił płk Ilmārs Atis Lejiņš, dowódca łotewskiej 1 Brygady Zmechanizowanej. – Co prawda Łotwa przeznacza na obronność 2 procent PKB, jednak potrzebujemy czasu na to, aby odpowiednio zmodernizować naszą armię. Batalionowa Grupa Bojowa NATO bardzo pomaga nam w wypełnieniu tej luki – dodał. W międzynarodowych manewrach, prócz Polaków i Łotyszy, brali udział m.in. żołnierze z Hiszpanii, Słowenii, Włoch, Kanady i USA. Ćwiczenia trwały dwa tygodnie.


fot. Michał Niwicz

Zjazd kombatantów w stolicy

– Polska niepodległa istnieje dziś dzięki wam oraz waszemu bohaterstwu i wierzę, że będzie istniała nadal – mówił prezydent Andrzej Duda podczas uroczystego apelu pamięci z okazji 79. rocznicy wybuchu II wojny światowej. 2 września w Warszawie odbył się Światowy Zjazd Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej. Na zaproszenie szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przybyło niemal 300 polskich kombatantów z Polski oraz zagranicy, którzy reprezentowali 14 państw z czterech kontynentów. Dawni żołnierze wspólnie świętowali stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości i Dzień Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej.

Przedstawiciele środowisk kombatantów i osób represjonowanych symbolicznie przekazali przesłanie Weteranów Walk o Niepodległość RP dla młodego pokolenia Polaków. – Przybyliśmy do Warszawy z różnych stron, aby jeszcze raz przypomnieć o drogiej nam dewizie zapisanej na wojskowych sztandarach: „Bóg, Honor, Ojczyzna”. Te hasła mieliśmy przed oczyma, walcząc w kraju i w odległych od niego rejonach – odczytał dokument sędzia Bogusław Nizieński, przewodniczący Rady do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przy UdSKiOR.


fot. Krzysztof Sitkowski / KPRP

Ruszyła budowa ORP „Albatros”

We wrześniu rozpoczęła się budowa okrętu ORP „Albatros” – drugiego z serii niszczycieli min projektu Kormoran II. Okręt zbuduje konsorcjum polskich firm. Na jego czele stoi gdańska stocznia Remontowa Shipbuilding. Oprócz niej w projekt są zaangażowane Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej w Gdyni oraz PGZ Stocznia Wojenna.

ORP „Albatros” powstanie według tego samego projektu co pierwszy z serii trzech niszczycieli min – ORP „Kormoran”. Będzie miał 58,5 m długości i 10,3 m szerokości, a jego wyporność wyniesie 850 t. Kadłub z amagnetycznej stali i cichy napęd ochronią jednostkę przed minami, które reagują na pole magnetyczne bądź odpowiednio wysokie natężenie dźwięku. Z kolei system pędników cykloidalnych zapewni okrętowi ponadprzeciętną zwrotność. Okręt powinien być gotowy w 2020 roku. Rok później do „Kormorana” i „Albatrosa” ma dołączyć OPR „Mewa”.

ORP „Kormoran” to pierwsza jednostka z serii niszczycieli min projektu Kormoran II. fot. Tomasz Gos