#ObliczaArmii – Łatwiejszy dostęp do lekarzy, pomoc psychologa czy wsparcie finansowe – to tylko niektóre przywileje zapisane w ustawie o weteranach działań poza granicami państwa. Przepisy zapoczątkowały budowę państwowego systemu opieki nad tą grupą żołnierzy. Po dwóch latach MON na wniosek środowiska weteranów postanowił poprawić niektóre jej zapisy.
Liczba żołnierzy, którzy od 1953 roku uczestniczyli w operacjach zagranicznych, jest szacowana na ok. 100 tysięcy. Od ponad dwóch lat mogą oni występować do MON o przyznanie statusu weterana. Ma go dziś 12 812 byłych i obecnych żołnierzy oraz pracowników wojska. Status weterana poszkodowanego uzyskało 629 osób. Przepisy ustawy o weteranach działań poza granicami państwa uprawniają ich do opieki medycznej poza kolejką, bezpłatnej pomocy psychologicznej, pomocy państwa w finansowaniu nauki. Weterani pobierający emeryturę lub rentę inwalidzką otrzymują także dodatek weterana.
– Wielu żołnierzy, którzy ponieśli uszczerbek na zdrowiu i rany podczas pełnienia służby poza granicami kraju, skorzystało z uprawnień, jakie dała nam ustawa – przyznaje prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach poza Granicami Kraju Tomasz Kloc, który sam uzyskał status weterana poszkodowanego.
Po ponad dwóch latach obowiązywania ustawy okazało się, że wymaga ona poprawek. Ministerstwo Obrony Narodowej propozycje zmian przygotowało we współpracy z organizacjami zrzeszającymi żołnierzy, którzy służyli na misjach. – Większość postulatów, które zgłosiliśmy, została uwzględniona – dodaje Tomasz Kloc.
Nowelizowana ustawa rozszerza definicję misji pokojowej i stabilizacyjnej. Dzięki temu o status weterana będą się mogli ubiegać także uczestnicy międzynarodowych komisji kontroli i nadzoru w Korei czy Indochinach oraz akcji ratowniczych, poszukiwawczych i humanitarnych. W przeszłości takie akcje, w których uczestniczyli żołnierze, miały miejsce m.in. w Etiopii lub Pakistanie. Z szacunków wynika, że o status może ubiegać się około 500 osób.
Nowelizacja ustawy łagodzi także kryteria przyznawania statusu weterana poszkodowanego oraz uproszcza procedurę. Praktyka pokazała, że wielu byłych żołnierzy (szczególnie z dawnych misji ONZ-owskich) ma problemy z zebraniem wszystkich wymaganych dokumentów, bo wcześniej obowiązywały inne przepisy oraz procedury. Nowelizacja ma poszerzyć listę dokumentów, na podstawie których takie osoby będą mogły ubiegać się o status weterana.
To nie koniec zmian. Zmniejszona zostanie miesięczna opłata za pobyt w Domu Weterana w Lądku-Zdroju. Propozycja zakłada, że nie będzie ona mogła przekroczyć 25 proc. miesięcznego dochodu osoby zainteresowanej (obecnie nie może być wyższa niż 70 proc. miesięcznego dochodu). Projekt zakłada też, że leczenie weteranów poszkodowanych będą mogły dofinansować MON, MSW, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy Agencja Wywiadu.
Gdy ustawa zostanie znowelizowana, weterani poszkodowani będą mogli raz w roku wziąć udział w bezpłatnych turnusach readaptacyjno-kondycyjnych organizowanych przez MON. Oferują one zajęcia sportowo-rekreacyjne, warsztaty psychologiczne czy zabiegi rehabilitacyjne. W turnusach będzie mógł uczestniczyć nieodpłatnie wraz z weteranem poszkodowanym pełnoletni najbliższy członek rodziny.
Ministerstwo obrony zakończyło już prace nad nowelizacją ustawy. Weterani liczą, że nowy parlament szybko uchwali zmiany.
Od dnia wejścia w życie ustawy o weteranach działań poza granicami państwa:
- status weterana przyznano 12 812 żołnierzom, a status weterana poszkodowanego – 629;
- MON wydał 12 755 legitymacji weterana oraz 622 legitymacji weterana poszkodowanego;
- pomoc finansową na naukę otrzymało 120 weteranów poszkodowanych;
- zapomogi przyznano 53 weteranom i weteranom poszkodowanym.
autor zdjęć: st. chor. sztab. Adam Roik / Combat Camera DORSZ
komentarze